Satyajit Ray (
tiếng Bengal: সত্যজিত রায় or সত্যজিৎ রায়
Shottojit Rae (
trợ giúp·
thông tin)) (
2 tháng 5 năm
1921 –
23 tháng 4 năm
1992) là nhà làm phim
tiếng Bengali nổi tiếng của
Ấn Độ. Ông được xem là tác giả phim hạng nhất của
thế kỷ 20.
[1] Ông sinh tại thành phố
Calcutta trong gia đình nhiều truyền thống văn hóa nghệ thuật Bengali. Trong thời gian đầu cuộc đời, Ray diễn xuất cho quảng cáo thương mãi nhưng mau chóng học hỏi về ngành làm phim độc lập khi gặp được nhà làm phim người
Pháp Jean Renoir và xem bộ phim tân thực tế của
Ý của
Vittorio De Sica là
Bicycle Thieves (1948) trong một chuyến thăm đến London.Ray đã đạo diễn 36 phim, bao gồm phim truyện, phim tài liệu và
phim ngắn . Ông cũng là một nhà văn viễn tưởng, nhà xuất bản, họa sĩ minh họa, nhà thư pháp, nhà soạn nhạc, nhà thiết kế đồ họa và nhà phê bình phim. Ông là tác giả của một số truyện ngắn và tiểu thuyết, chủ yếu dành cho trẻ nhỏ và thanh thiếu niên.
Feluda, kẻ giết người và
Giáo sư Shonku, nhà khoa học trong những câu chuyện khoa học viễn tưởng của ông, là những nhân vật hư cấu phổ biến do ông tạo ra. Ông đã được
Đại học Oxford trao bằng danh dự.Bộ phim đầu tiên của Ray,
Pather Panchali (1955), đã giành được 11 giải thưởng quốc tế, trong đó có giải Tài liệu con người xuất sắc nhất khai mạc tại
Liên hoan phim Cannes 1956 . Bộ phim này cùng với
Aparajito (1956) và
Apur Sansar ( The World of Apu ) (1959), tạo thành The Apu Trilogy . Ray đã
viết kịch bản, tuyển diễn viên,
chấm điểm và biên tập, đồng thời thiết kế tiêu đề tín dụng và tài liệu công khai của riêng mình. Ray đã nhận được nhiều
giải thưởng lớn trong sự nghiệp của mình, bao gồm 32
Giải thưởng Điện ảnh Quốc gia Ấn Độ, 1
giải Sư tử vàng, 1
giải Gấu vàng, 2
giải Gấu bạc, một số giải thưởng phụ tại các liên hoan phim và lễ trao giải quốc tế, và
Giải thưởng danh dự của Viện hàn lâm năm 1992. Chính phủ Ấn Độ đã vinh danh ông với
Bharat Ratna, giải thưởng dân sự cao quý nhất, vào năm 1992. Ray đã nhận được nhiều giải thưởng đáng chú ý và có được một vị trí danh giá trong suốt cuộc đời của mình.